محیط زیست-گور ماهی کر

گور ماهی کر

نام فارسی گور ماهی کر، گورماهی کر، گورماهی صوفيا، ماهی گورخری صوفيا، کپور دندان دار صوفيا
نام انگلیسی Aphanius sophiae
ویژگی های کلیدی تعداد فلس خط جانبی 31-25، فلس های بالای خط جانبی 7-4، فلس های بين خط جانبی و باله مخرجی 8-5، فلس های بين خط جانبی و لگنی 9-6، فلس های دور ساقه دمی 20-15، تعداد کل شعاع های باله پشتی 15-11، باله مخرجی 13-10، باله سينه ای 19-14، باله لگنی 6-5، تعداد خارهای آبششی 13-10، تعداد مهره های شکمی 13-11 ، دمی 17-15 و تعداد کل مهره ها 29-27.
وضعیت حفاظتی خشکسالی های چند ساله اخير، آلودگی آب، تخريب زيستگاه و معرفی گونه های غير بومی به زيستگاه اين ماهی سبب کاهش جمعيت آن در حوضه کر شده است. لذا بررسی زيست شناسی گورماهی کر شامل توليد مثل، غذا و عادات غذايی، تعيين سن و نيز بررسی پراکنش و زيستگاه آن می تواند اطلاعات کافی جهت حفاظت و حراست از اين ذخيره ژنتيکی بارزش، حفظ تنوع زيستی و مديريت زيستگاه با ارائه برنامه های حفاظتی در اختيار پژوهشگران و مديران قرار دهد. تا کنونگورماهی کرتوسط IUCN مورد ارزيابی قرار نگرفته است(IUCN, 2015). اما می توان اين ماهی بومزاد ايران را به دليل وضعيت مناسب جمعيت های آن و نيز عدم تمايل مردم بومی به صيد آن (به دليل اندازه کوچک) در فهرست LC (کمترين نگرانی) قرار داد.
زیستگاه و پراکنش تقريبا تمام جمعيت های گورماهی کر (صوفيا) و نيز گورماهی فارسی در سيستم های چشمه - جويباری، باتلاقها و نهرهای با جريان کند و پوشش گياهی مناسب و غنی يافت می شوند. کمتر در رودخانه و جويبارهای بدون پوشش گياهی زندگی می کنند. در اکثر زيستگاه ها در استان فارس اين گونه به همراه گونه غير بومی گامبوزيا يافت می شود. هم جايی اين گونه غيربومی و تاثير آن بر گونه های بومی موضوعی است که نياز به مطالعه و بررسی دارد. به هر حال اين عامل تهديدی برای اين گونه بومزاد استان فارس محسوب می شود. زيستگاه اصلی اين گونه حوضه کر در استان فارس است. جمعيت های گورماهی کر در مناطق جغرافيايی مختلف در بالادست و پايين دست حوضه کر پراکنده شده است. نمونه های گورماهی کر از چشمه - جويبار قدمگاه، آبگير مشکان در صفاشهر، چشمه ملوس جان و حسين آباد بيضاء، چشمه گمبان و سيستم های چشمه - جويباری اطراف درياچه های طشک و بختگان جمع آوری گرديد.